Russische Stormmeeuw op het Katwijkse strand!
Vrijdagmiddag 18 december was ik (Gijsbert Twigt) bezig met het afzoeken van de meeuwen op het strand ten zuiden van de Buitenwatering. Er zaten zo’n veertig Zilvermeeuwen Larus argentatus met daartussen een mooie eerste kalenderjaar Pontische Meeuw Larus cachinnans. Verder waren ongeveer dertig Stormmeeuwen Larus canus aanwezig.
Bij het scannen van de groep Stormmeeuwen viel mij al snel een exemplaar op met een opvallend witte kop en bruinige nekband. Aangezien dit een goede indicatie is voor een Russische Stormmeeuw Larus canus heinei, maakte ik alvast wat foto’s van de vogel. De iris was niet opvallend licht en ook de snavel had een geheel donkere band, dus een gewone Stormmeeuw was nog zeker niet uitgesloten. Ik besloot om te wachten tot de vogel op de wieken zou gaan, zodat ik het patroon op de handpennen kon bekijken. Gelukkig werkten de honden ook vandaag mee, dus werd de groep meeuwen al snel opgejaagd, waar ik dankbaar gebruik van maakte.
Op de vluchtfoto’s viel direct op dat de vogel een grotendeels donkere vleugeltop had met een volledige zwarte band op de vijfde handpen en een zwarte vlek op de buitenvlag van de vierde handpen. De buitenvlag van p8 was geheel zwart zonder grijs aan de basis van de veer. Daarnaast waren de zwarte buitenvlaggen op p6-7 erg lang. Op p7 kwam het zwart duidelijk tot op ¾ deel van de veer en op p6 iets verder dan de helft. Gecombineerd met het feit dat de spiegel op p9 niet veel groter was dan de zwarte veertop, maakte al deze kenmerken het tot een Russische Stormmeeuw. Alleen de witte tongtip op p7 zorgde bij mij nog voor wat twijfel. Het liefst zie je hier helemaal geen wit of alleen een heel dun randje, maar de combinatie van een zwarte buitenvlag op p8, een lange zwarte band op p6 en de witte kop met bruine nekband wijzen op een ‘heinei’. Ondersteunende kenmerken zijn verder dat er geen witte tong aanwezig is op p10, slechts een korte tong op p9 (korter dan ¼ van de lengte van de veer) en een korte tong op p8 (korter dan ½). Dit is het beste te zien op de ondervleugel. Via Facebook kreeg ik van Peter Adriaens te horen dat hij het een ‘heinei’ vindt, dus dan hoef je je verder weinig zorgen meer te maken.
In Katwijk is dit pas de tweede waarneming van deze ondersoort en het eerste gedocumenteerde geval. Ongetwijfeld heeft dit alles te maken met het feit dat maar weinig vogelaars gericht op zoek gaan naar dit taxon. Wanneer Stormmeeuwen met opvallend witte koppen en bruinige nekbanden, lichte iris of gele poten en snavel vaker gecheckt gaan worden, zullen er ongetwijfeld meer Russische Stormmeeuwen volgen. En vergeet niet dat er ook nog twee andere smaken zijn, namelijk Kamtsjatkastormmeeuw Larus canus kamtschatschensis en Amerikaanse Stormmeeuw Larus canus brachyrhynchus!
Voor relevante literatuur, zie het artikel in Dutch Birding, volume 38 no.1, 2016 of http://gull-research.org/papers/papers9/Gulls_SB36(1)%202016%20heinei%20Common%20%20%20Gulls.pdf